Er komt iemand bij U om hulp: hoe gaat u met hem/haar in gesprek? De eerste vraag, die u zich dient te stellen, is: in welke rol spreekt de ander mij aan? Word ik aangesproken als 'deskundige'? Of als iemand die bereid is om mee te denken over mogelijke oplossingen? Of als klankbord?

In het eerste geval ontstaat meestal een gesprek volgens het zogenaamde 'diagnose-recept-model':
- de hulpgever probeert door het stellen van vragen aan de informatie te komen, die nodig is om zich een goed beeld te vormen
- wanneer de informatie beschikbaar is wordt een 'diagnose' gesteld
- vervolgens wordt "het recept" voorgeschreven, dat vaak zal bestaan uit goede raad.
De hulpverlener bepaalt dus in sterke mate de inhoud en het verloop van het gesprek. Vandaar dat men ook wel spreekt over het 'directieve model'.

In het tweede geval wordt van de hulpverlener niet veel meer verwacht dan een luisterend oor. Dikwijls ontwikkelt zich een gesprek, waarbij de hulpverlener de ander stimuleert om verder te vertellen. De hulpverlener kan de aangedragen informatie ordenen, om zo de hulpvrager te helpen een overzicht te krijgen. Als de kern van het probleem op deze wijze duidelijk is geworden begint de tweede fase van het gesprek: het zoeken naar mogelijke oplossingen. Ook in deze fase zal de hulpverlener de ander stimuleren om eigen oplossingen te bedenken, en uit die mogelijke oplossingen de beste uit te kiezen. In dit model bepaalt de hulpverlener vooral het verloop van het gesprek: inhoudelijk zal hij nauwelijks iets bijdragen. Het hier beschreven model wordt het 'counselingmodel' genoemd.

Een derde model is het participatie-model: de hulpverlener probeert zich te verplaatsen in de positie van de ander, om vervolgens samen op zoek te gaan naar de kern van het probleem, naar mogelijke oplossingen, en naar de oplossing, die de voorkeur verdient.

In alle gevallen geldt, dat degene die om hulp vraagt, zich niet toevallig tot jou heeft gewend: wat zou hij/zij nu eigenlijk van je verwachten? Vaak kun je dat wel bedenken, maar soms ook niet: in dit laatste geval is het raadzaam om de vraag te stellen waarom de ander jou heeft uitgezocht en wat hij/zij van je verwacht?
In alle gevallen is het ook zinvol om, wanneer het gesprek is beëndigd, nog wat terug te blikken en na te praten over de vraag of het gesprek de ander wat verder heeft geholpen, - en hoe dan. Daar kun je ook mogelijk weer iets uit leren voor een volgende keer.

Naar de volgende pagina

Terug naar de indexpagina

Reactie? Zend een E-mail