СРЕТЕНИЕ (= presentatie)
De “presentatie van Jezus in de tempel” is één van de zo genoemde ‘feestikonen’. Elk van de feestikonen is verbonden met een kerkelijk feest. Deze ikonen zijn doorgaans afgebeeld op de ‘ikonostase’ – de wand in een byzantijnse kerk die de ruimte voor de gelovigen scheidt van het ‘allerheiligste, dat slechts toegankelijk is voor de priesters.
van Jezus in de tempel” is verbonden met het feest op 2 februari. Voor de Byzantijnse Kerken is dit een belangrijk feest: het duurt zeven dagen. Wat op de ikoon te zien is heeft betrekking een passage uit het evangelie volgens Lukas (2: 21-38). Daarin wordt verteld dat Jezus, volgens de destijds heersende gebruiken, acht dagen na zijn geboorte wordt besneden (Leviticus 12:3). Zodra de periode van rituele onreinheid voorbij zijn (Leviticus 12:4) gaan Jozef en Maria naar de tempel om twee tortelduiven te offeren als losoffer voor hun eerstgeboren zoon. Klaarblijkelijk is hun vermogen niet toereikend om ook nog een éénjarig schaap mee te brengen - het offer dat samen met twee duiven eigenlijk gebracht diende te worden bij de geboorte van een kind. Lukas beschrijft wat er, wanneer Jozef en Maria de tempel binnenkomen, gebeurt.
De Rooms Katholieke kerk kent het feest ook (Maria Lichtmis), en viert het eveneens op 2 februari. In de diensten op de dagen volgend op de 2de februari worden de heiligen herdacht die bij deze “Presentatie” waren betrokken: Simeon (die de Heer heeft gedragen) en de profetes Hanna (= de “begenadigde”).
Van links naar rechts op de ikoon zien we: Jozef met de twee duifjes en Hanna (of zijn het Joachim en Anna? Cf. het voorbeeld – uit Earley Tver Painting, nr. 45 met Novgorodian Icon-painting nr. 46 en de beschrijving daarvan op p. 35; Gouden Licht, nr. 80 – p.109; Frühe Russische Ikonen, nr. 11), de Moeder Gods met het kind en Simeon. De woorden die Simeon spreekt zijn bekend geworden door het zogenaamde 'Canticum Simeonis', ook wel bekend als 'Nunc Dimittis', naar de eerste woorden van de Latijnse tekst. De hymne is het loflied dat de oude Simeon aanheft als hij in de tempel het kind Jezus in zijn armen krijgt. De Roomse Kerk gebruikt de tekst in de Completen. Het is dan een bede voordat de nacht valt:
Heer
laat nu, naar Uw woord, Uw dienaar gaan in vrede.
Want mijn ogen hebben Uw heil aanschouwd,
dat Gij bereid hebt voor alle volkeren:
het licht tot openbaring van de heidenen
en tot eer en glorie van Uw volk Israel.
Ere zij de Vader, de Zoon en de Heilige Geest,
zoals het was in het begin, nu, in alle tijden en tot in eeuwigheid. Amen.
Naar de volgende pagina
Terug naar het begin van de ikonengalerij
Reactie? Zend een E-mail
© A.E.J. Kaal, 2014.